Voortplantingsstelsel van de man

Welke factoren zijn cruciaal voor de spermakwaliteit?

De oorzaken van een uitblijvende zwangerschap kunnen bij de vrouw, bij de man of bij beide partners liggen. De meest voorkomende oorzaak van een vruchtbaarheidsstoornis bij de man is onvoldoende productie van normaal gevormde, beweeglijke zaadcellen. Volgens de WHO-normen heeft een „normale“ kwaliteit sperma de volgende waarden:

Vorming en rijping van de zaadcellen

In het begin van de puberteit vormen zich in de zaadbuisjes in de testikels dagelijks miljoenen zaadcellen. Ongeveer 10 weken lang blijven de zaadcellen in de testikels. Daarna gaan ze naar de bijbal, waar ze verder uitrijpen. In de bijbal verkrijgen de zaadcellen hun beweeglijkheid. Na ongeveer 12 weken is de vorming van de zaadcellen afgerond. Gezonde zaadcellen beschikken nu over een volledig ontwikkelde kop die het erfelijk materiaal van de man bevat, een middenstuk dat voor bewegingsenergie zorgt, en een staart waarmee de zaadcel zich voortbeweegt.

De voortplantingsfysiologie van de man

Bij de geslachtsgemeenschap worden de beweeglijke zaadcellen door spiersamentrekkingen tijdens de zaadlozing via de zaadleiders en de urinebuis naar buiten geperst. De zaadcellen komen via de schede in de baarmoederhals en de baarmoeder tot aan de eileiders terecht. Bevindt zich in de eileider een rijpe eicel, dan proberen de zaadcellen door de wand van de eicel te dringen en zich daar in te nestelen. De eicel is dan bevrucht. Veel zaadcellen overleven de reis naar de eileiders niet. Daarom bevat een zaadlozing tussen de 300 en 400 miljoen zaadcellen. Als het aantal zaadcellen ver onder dat gemiddelde ligt of de in het ejaculaat aanwezige zaadcellen niet beweeglijk genoeg zijn, kan dit de vruchtbaarheid van de man beïnvloeden.

Wanneer worden de zaadcellen aangemaakt?

In het vrouwelijk lichaam zijn alle eicellen al vóór de geboorte volledig aanwezig in de eierstokken, waar zij cyclisch rijpen. Bij de man begint de vorming van de zaadcellen echter pas in de puberteit. Er vormen zich dan voor het eerst zaadcellen in de testikels. Dit is een proces dat bij gezonde mannen het hele leven doorgaat.

De vorming van zaadcellen wordt, net als de eicelrijping, geregeld door de geslachtshormonen FSH (follikelstimulerend hormoon) en LH (luteïniserend hormoon). Hormonale signalen vanuit de hypofyse zorgen voor de afgifte van de geslachtshormonen. Daarbij is het FSH verantwoordelijk voor de vorming en rijping van de zaadcellen en het LH voor de productie van het geslachtshormoon testosteron, dat onder andere de vorming van de secundaire geslachtskenmerken en de geslachtsdrift regelt.

We bepalen de bijzonderheden van de spermaproductie en spermakwaliteit met behulp van een semenanalyse in onze laboratoria. Op basis van de resultaten van de semenanalyse adviseren wij u over verder diagnostisch onderzoek en de behandelingsmethoden.